İLK TÜRK İSLAM ŞİFAHANESİ

Anadolu Selçukluları dönemindeki sağlık kuruluşlarından bahsedilecek olunursa ilk söz edilmesi gereken kuruluşlar hastanelerdir. İslâm medeniyetlerindeilk kurulan hastane Harun Reşid’ in Cündişapur’da Sasanilere ait “Mâristân”tabipleri ile birlikte Bağdat’a nakli ile başlamaktadır Müslümanlar, Cündişapur’da yer alan hastaneyi ilk olarak İran fethedildiğizaman tanımıştır. Bu tanışmaya taraf olan hastane İslâm medeniyetinde kurulacakolan hastanelere model olma niteliğini taşımıştır. Buna mukabil olarak kurulanbirçok şehirdeki hastaneler Cindaşapur’daki hastaneye benzer özelliklergöstermektedir. “Tam teşkilatlı ilk İslam hastahanesi, yaklaşık 800 yılında, Abbasiler döneminde, Hârûn er-Reşîd tarafından Bağdat’ta kurulmuş ve Cündişapur hekimlerinden Cibrâîl bin Buhtişû‘ tarafından idare edilmiştir” Selçuklu Devletleri 1055 yılından itibaren bu topraklarda hüküm sürmüşlerve bu dönemden itibaren Selçukluların hüküm sürdüğü dönemde darüşşifalarverdikleri hizmetler açısından en yüksek seviyelere çıkmıştır. Selçuklular tarafındankurulan ilk darüşşifa tarihteki meşhur vezir Nizamülmülk tarafından Nişabur’dakurulmuştur. İlk olarak kurulan bu darüşşifayı takiben kurulan darüşşifalar, 1066 Bağdat Nizamiye Medresesi, 1154 Şam Nûreddin Şifahanesi ile Bağdat, Şiraz, Berdeşir, Kaşan, Ebher, Zencan, Harran ve Mardin’deki şifahanelerdir . Nureddin Şifahanesi, yapısı itibariyle bugüne kadar gelen dünyanın ve Türklerin yaptığı Tıp Fakültesi niteliğindeki tek yapıdır. Bu hastanede akıl hastalarının tedavisi için müzikle tedavi yöntemi kullanılmıştır (Ak,1997). “XVII. yüzyılda hastaneyi gezen Evliya çelebi, 70 personelinin olduğunu, yataklarının temizliğini, hastalara günde 3 defa musiki dinlettirildiğini kaydetmiştir”

Kaynak :

Emine Begüm Kanikey Güvenç ,2016,İstanbul Anadolu Selçuklu ve Osmanlı Dönemindeki Şifahaneler ve BU Şifahanelerde Uygulanan Tedavi Metodları ,Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sanat Politikaları ve İşletmeciliği Anabilim Dalı ,Yüksek Lisans Tezi